Kürt müziğinin efsane seslerinden olan Şehribana Kurdi‘nin biyografisi sizlerle.
Şehribana Kurdi Nereli?
Şehribana Kurdi,1973 yılında İzmir’de doğmasına karşın aslen Mardin’in Kızıltepe ilçesindendir.Şehribana Kurdi‘nin memur babası Kızıltepe’ye bağlı Xurs Navé köyündendir.Anne tarafı ise Diyarbakır’ın Çınar ilçesindendir.
Şehribana Kurdi 49 yaşındadır.
Şehribana Kurdi, Miradê Kinê‘nin de mensubu olduğu Ömeriyan aşiretine mensuptur.
Şehribana Kurdi Nerede Yaşamaktadır?
Şehribana Kurdi 1994 yılından bu yana ailesiyle birlikte Almanya’da yaşamaktadırlar.
Şehribana Kurdi’nin Ailesi
9 çocuklu bir ailenin en büyük çocuğu olarak doğan Şehribana Kurdi’nin 1i erkek 3 kız olmak üzere 4 çocuğu vardır. Çocuklarıb isimleri Rojhat,Piroz, Navdar, Raperin Hevi ve Narin.Eşinin ismi ise Fatih(Şêrge)’tir.
Şehribana Kurdi’nin Hayatı
1983 yılında Şehribana Kurdi İzmir’de yapılan bir ses yarışmasında binlerce kişi arasında birinci seçildi.Bu yarışmada dönemin Küçük Ceylan‘ın seslendirdiği “Ben Doğarken Ağlamışım” adlı şarkıyı okuyarak birinci seçilmişti.
Şehribana Kurdi‘nin müziğe ilgisi artmaya başladı.1987’de okulda ve aile içi eğlencelerde şarkılar söylemeye başladı
Şehribana Kurdi’nin profesyonel anlamda müziğe ise 1991 yılında başlamıştır. İlk albümü ise “Ez Keçim Keça Kurdame“ (Ben Kürt Kızıyım) olmuştur.Bu albüm ile büyük çıkış yakalayan Şehribana Kurdi artık Kürt müziğinde tanınmaya başlanmıştır.
Şehribana Kurdi daha sonra şan dersleri ve ses kullanımı derslerini almıştır.
1992 yılında Sorgulamın“ (Kırmızı gülüm) albümü ve 1993 yılında ise “Yek, du, se” (Bir, iki, üç) isimli kasetlerini çıkarmıştır.
Şehribana Kurdi, 1994 yılında Türkiye’de Kürtçe üzerindeki yasaklardan ötürü Almanya’ya gitmek zorunda kalır ve müzik çalışmalarına burda devam eder.
” Dinine bağlı inançlı bir insanım. Allah’ü teala bana güzel bir ses vermiş. Bende sesimle mazlum halkımın en insani hakları olan özgür bir yaşam için mücadele ediyorum“. olarak kendini tanımlayan Şehribana Kurdi artık milyonlarca kişi tarafından tanınan ve sevilen bir sanatçı olmayı başarmıştır.
90’lı yıllarda çıkardığı Kürtçe kasetler yüzünden soruşturma açılan ve 15 yıl hapis cezası alan Şehribana Kurdi Almanya’ya taşınmak zorunda kalır.Daha sonraları ise yapılan yasa değişiklikleri sayesinde beraat etmiştir.Çözüm sürecinde Türkiye’ye gelmiş ve konserler düzenlemiştir.
Şehribana Kurdi’nin etkilendiği sanatçılar Mihemmed Sêxo,Meryem xan,Mihemmed Arif , Kawîs Axa, Şivan Perwer ,Arif Sağ, ve Kadir Şeker
Şehribana Kurdi ile Röportaj
Yanılmıyorsam Kürtçe’yi daha sonra öğrenmenize rağmen Kürtçe’yi en iyi konuşan sanatçılar arasındasınız. Son zamanlarda çıkan bazı şarkıcılar ve gruplar Kürt dilini tahrip ettiğini düşünüyorum. Sizi buna katılıyor musunuz?
Aslında Kürtçe konuşuyordum ama çok az. Sanatçı olmaya kara verdikten sonra Kürtçe’yi öğrenmemin şart olduğunu anladım. Eşimin de desteyi ile Kürtçe’yi iyi öğrendiğime inanıyorum.Bazı sanatçı veya grupların Kürtçe’yi tahrip ettikleri doğrudur. Benim bu kardeşlerime tavsiyem şudur : Eğer Kürtçe şarkı okuyacaklarsa, Kürtçe’yi öğrenmeleri şarttır. Bir şarkıyı okuyacakları zaman da, Kürtçe’yi çok iyi bilen birilerine danışmaları gerekir. Bir şarkı, karşındaki dinleyici anlasın diye okunur. Okunan şarkının sözleri anlaşılmadığı zaman, şarkının içeriği, neyi anlattığı da anlaşılmaz.O nedenle mutlaka bilen birilerine danışmak gerekir. Ben de ilk zamanlarımda bazı şarkılarda az da olsa bazı hatalar yaptım ve eleştirildim. Zamanla bazı art niyetli kişiler yapmış olduğunuz bu hataları, sizi küçük düşürmek için yüzünüze vurabiliyorlar. Böyle durumlara düşmemek ve yeni nesillere güzel bir Kürtçe bırakmak için Kürtçe’nin iyi kullanılması gerekir.
Siz bu başarıyı bekliyor muydunuz? Çok kısa bir sürede medya olmamasına….
Doğrusunu söylemek gerekirse beklemiyordum. Çünkü halkımızın ekonomik olarak durumu iyi değildi, Kürtçe kasetler sürekli toplatılıyordu ve kasetleri dinleyenlere de cezalar veriliyordu. Ayrıca sizin de belirtmiş olduğunuz gibi Kürtlerin medyası da hemen hemen yok gibiydi. Bütün bu zorluklara rağmen kasetim bir anda Kürtlerin yaşamış olduğu bütün bölgeler ve devletlerde büyük ilgi gördü. Bu da ben de büyük bir sevinç yarattı. Belki de ilk albümüm bu kadar başarılı olmasaydı ben de bugün olmayabilirdi. Halkımıza ve tüm dinleyenlerime göstermiş oldukları ilgiden dolayı çok teşekkür ederim.
90’larda Kürt coğrafyasında kız çocuklarına en çok verilen isim “Şehriban”dı , bunu biliyor muydunuz? Sizce Kürt halkı size olan minnettarlığını bir göstergesi mi ?
Evet. Bazı ailelerin, çocuklarına “Şehriban” ismini verdiklerini duyuyordum. Bu benim için bir onurdur. Kürt halkı kendisine yapılan hiçbir fedakarlığı karşılıksız bırakmaz. Halkımda bu saygınlığı bırakabilmiş isem ne mutlu bana. İnşallah ben de onların bu değerlerine layık olurum.
Yurt dışına çıkmayı neden karar verdiniz. Sizi yurt dışında yaşamaya zorlayan etkenler nelerdi..?
Yurt dışına çıkmamızın en büyük nedeni sürekli keyfi gözaltılar, evimize sürekli yapılan baskınlar ve bu durumların beraberinde getirmiş olduğu, sanatımı özgür bir şekilde icra edememedeki zorluklardı.
Sizce günümüz Kürt Müziğini, değerlendirecek olursak hak ettiği yerde mi?
Bence Kürt Müziği hak ettiği yerde değil. nedenine gelince ; Her önüne gelen müzik yapmaya başladı. Eline mikrofonu alan sanatçı diye kitlelerin önüne çıkarıldı ve batı müziği kalitesinde müzik yapalım derken elimizde olanı da yozlaştırdık.Firmalar müziğe ticari amaçla yaklaşmakta ve ticari çıkarları ön plan da geldiği için, ellerinden geldiği kadar ucuz işler yapmaya çalışıyorlar.Tabi bu işleri yaparken de fazla paraları gitmesin diye Kürt Müziğini bilenlerle çalışılmıyor,bu işi bilen yönetmen veya aranjörlere para ödemeleri gerektiğinden ucuz işler yapılıyor.Sanatçılara gelince ; araştırılmadan,okunan şarkının yöresi bilinmeden, Kürt müziğine ve makamlarına ait olup olmadığı bilinmeden canlarının istediği şarkıları okuyan bir çok kişi vardır. “Bir kasetim olsu bana filan kez de sanatçı olmuş” desinler diyen birçok kişi var. Ayrıca içimiz de sanatçı diyebileceğimiz çok az sanatçı arkadaşımız vardır.Bu arkadaşların da imkanları kısıtlı ve yapmak istedikleri kaliteyi yapmaya maddi olanakları yetmiyor.Bu nedenle de ,Kürt müziğini ulaştırmak istedikleri yere, yada olması gereken yere getiremiyorlar. Mesela ben son albümümde hem Kürt Müziği adına hem de müzik adına bütün imkanlarımı kullanarak iyi bir şeyler yapmaya çalıştım.Çok büyük masraflar yaptım ama; hiçbir firma albümümü almaya yanaşmadı,”Biz bu masrafı karşılayamayız” dediler.Halbuki Albümümün toplam masrafı iyi bir klibin masrafını geçmez. Çünkü bu firmalar hep bir saz ,darbuka ve org’la kaset yaparlar.Onlar için bir yönetmene para ödemek aptallık anlamına geliyor.Yani iyi işler yapmak isteyen değerli sanatçılar da var ancak,imkansızlıklar bunların güzel sanatlarının önünde engel teşkil etmektedir
RÖPORTAJ; ÖZGÜR UTUŞ
Şehribana Kurdi Albümleri
Ez keçim keça Kurdanim , (Ben Kürt Kızıyım ), 1991.
Sor Gula Min , 1992.
Yek, du, sê , (Bir, iki, üç), 1993.
Em Hatin , (Geldik), 1995.
Evîna Stranan , (Şarkı aşkı), 2005.
Em Hatin
2016
Evîna Stranan
2005
