Bilmeceler her dilde olduğu gibi Kürtçe dilinde de oldukça yaygındır. Özellikle de soğuk kış gecelerinde eğlence amaçlı Kürtçe Bilmeceler karşılıklı söylenerek oynanır. Kürt dili tarihinde Kürtçe Bilmeceler bu noktada oldukça önemli bir yer almaktadır.
Kürtçe Bilmeceler, zor, kolay eğlenceli olmak üzere bir takım kategorilere ayrılıyor. Bilmeceler ile alakalı oynanan oyunlarda bu hususlar geçerli oluyor. Diğer anlamda Kürtçe Bilmecelerin hem zor hem de kolay bir yanı vardır. Lakin hepsinin eğlenceli olduğu aşikar .
Peki Kürtçe Bilmeceler nelerdir, Kolay Kürtçe Bilmeceler ve Zor Kürtçe Bilmeceler bu hususta yazımızın devamında yer almaktadır.
Kürtçede Bilmece Ne Demek?
Bilmece kelimesinin Kürtçe karşılığı ‘Mamık’ olarak ifade edilir. Kürtçe Bilmeceler karşılığı ise ‘Mamiken Kurdi’ şeklindedir.
Kürtçe Bilmeceler ve Cevapları
Kürtçede sıklıkla kullanılan bilmeceler ve cevapları çevirisi ile beraber aşağıda yer almaktadır.
1.Qesra spî, bê pencere û bê derî,
Tê de rûniştî ye bûkeke zerî.
İçinde oturmuş sarı bir gelin kız.
Beyaz saray; penceresiz, kapısız,
2.Şaşik li ser sera ye,
Bang dide ne mela ye.
Başında sarık durur,
Hoca değil, ezan okur.
3.Apê min tê ji deştê,
Barek strî li piştê.
Amcamdır ovadan gelen,
Sırtında bir yük diken.
4.Çavzero, simbêlbelo;
Li ser dîwarê hembero.
Ela gözü, dik bıyığı var;
Dikildiği yerse, karşıki duvar.
Kürtçe Bilmeceler Cevapları
1.Heg ( Yumurta)
2.Dîkıl, Dîk ( Horoz)
3.Jûjî ( Kirpi)
4.Kund-Baykuş)
Kürtçe Kolay Bilmeceler ve Cevapları
Kürtçede bulunan kolay bilmeceler ve cevapları şu şekildedir;
a-)Ne goşt in, lê nermik in
Dengan kom dikin
Ev çi ye, de fem bikin!
Et değil, Lakin yumuşak
Sesleri toplar
Bu nedir, Hadi Anlayın!
b-)Ne dest e, lê wek hev e
Ne şe ye, wek melêv e
Pehn dibe bi erdê ve
Mirov dipîve gav e!
El değil, Lakin onun gibi
————-
Yere yapışır
İnsan onunla yürür!
c-) Wek stêrkan diçirûske
Deriyê wê wek brûsk e
Rondik davê wek nîsk e
Li ser dileqe brû û bisk e
Kî ker nebe, wê naske!
Yıldızlar gibi parlıyor
Kapısı fırça gibi
Rondik içi Mercimek gibi
Kalbinde bir fırça ve bisküvi var
Eğer eşek değilseniz, bilirsiniz! (Göz)
d-)Pir pelên sîs
navê wê lênivs
Ji bo pênivs
Dikeve kîs
e-)
Wek şivanê berxika
Dinêre li zaroka
Fêrdike hêdîka
Zanîn û tiştika
Kuzu Çobanı gibi
Çocuklara öğretiyor
Yavaş yavaş anlatıyor
Bir şeyler bilmektedir.
Kürtçe Kolay Bilmecelerin Cevapları
1.Guh (Kulak)
2.Lıng (Ayak)
3.Çav (Göz)
4.Defter
6.Mamosta (Öğretmen)
Kürtçe Zor Bilmeceler ve Cevapları
Kürtçede Kolay Bilmecelerin yanı sıra zor bilmeceler de yer almaktadır. İşte Kürtçede bulunan zor bilmeceler…
1.Pênc şax û bi destî ye
Sed û yek huner lê ye
Li heywana pê ye
De bêjin ev çi ye
5 tanesi şubesi bir elde
101 hüneri vardır
Hayvanlarda vardır
Hadi söyleyin bu nedir?
2.Wekî pirpel e
Nivîs lê bel e
Bi bend û bal e
Ji te re heval e
3.Lastikek nerm e
Radike çivê qelem e
Yumuşak bir lastiktir
Kalemin düzenleyicisidir
4.Ser textike ne dar e,
Bin textike ne dar e
Çilo dixwe ne kar e.
Ew çiye?
Sandalyenin üstündedir Odun değil
Sandalyenin altındadır odun değil,
——-
Bu nedir? (Kürsü)
5.Şile ziwa nabe
Bê xwêye genî nabe.
Ew çiye?
Kürtçe Zor Bilmecelerin Cevapları
1.Tılî û Dest ( Parmak ve el)
2.Pirtûk
3.Jebîr ( Silgi)
4.Kusi (Kürsü)
5.Zîman (Zaman)
