Tunceli’nin eski ismi bilindiği üzere Dersim’dir.Dersim ismi 25 Aralık 1935 tarihinde katliamdan sonra Tunceli olarak değiştirilmiştir.
Tunceli’nin eski Kürtçe isimlerinden biri olan Mameki de kullanılmaktaydı.
Tunceli Kürt Nüfusu(Tunceli Etnik Yapı)
Tunceli’nin ezici çoğunluğunu Kürtler(Zaza) oluşturmaktadır.
Zazalar Kimdir yazımızda Zazaların tıpkı Kurmançlar gibi Kürt olduklarını ve sadece arasında lehçe farkı yani Zazaca ve Kurmanci farkınının olduğunu açıklamıştık.Dolayısıyla Zaza demek Kürtçe’nin Zazaca(Zazaki) lehçesini konuşan Kürtlerdir.
Bu bağlamda tüm yazılarımızda olduğu gibi Kurmanç ve Zaza ayrımı yapmadık.Kürt nüfusu hem Kurmançları hemde Zazaları kapsadığını hatırlatmak isteriz.
83.443 nüfusu olan Tunceli’nin tamamına yakını Kürtler(Zaza)’lardan oluşmaktadır.Çemişgezek ilçesinde az da olsa yerli Türk nüfusu vardır.Onlarca Alevi Kürt köyü vardır.
Tunceli’deki Kürtler(Zazalar) Alevi,Türkler ise Sunni inancına sahiptirler.
Çemişgezek Kürtleri
Kürtçe ismi Melkişî olan 7.602 nüfusa sahip ilçede Kürt(Zaza) nüfusun yanında Türk nüfusu da vardır.Yerli Türk nüfusunun olduğu tek ilçedir.
Nüfusun yarısına yakını Türk kökenli vatandaşlardan oluşmaktaktadır.
İlçedeki Türkler Sunni inancına sahiptirler.
Gözlüçayır köyü Dersim mebuslarından ve Mustafa Kemal Atatürk‘ü Ali Galip Suikastinden kurtaran Diyap Ağa’nın köyüdür. Buna rağmen Dersim Katliamında Diyap Ağa‘nın eşi, kız kardeşi ve torunları katledilmekten kurtulamadı. Diyap Ağa’nın mezarı 1938’de askerler tarafından kırılarak tahrip edildi.
Hozat Kürtleri
Xozat Kürtçe ismi olan ve 5.761 nüfusa sahip Hozat’ın tamamına yakını Kürt(Zaza)‘lerden oluşmaktadır.Yaygın inanç Aleviliktir.
Mazgirt Kürtleri
Kürtçe ismi Mêzgir(Mazgêrd) olan Mazgirt’in tamamı Alevi Kürt(Zaza)‘lerden oluşmaktadır. Nüfusu ise 7.560 olarak açıklanmıştır.
Ünlü oyuncu Onur Buldu Mazgirtlidir.
Nazımiye Kürtleri
3.142 nüfusu ile Tunceli’nin en küçük ilçesi olan Nazımiye’nin nüfusun tamamını Kürtler(Zaza) oluşturmaktadır.Tunceli’nin genelinde olduğu gibi Alevi inancı vardır.Kürtçe ismi Qisle’dir.
Ovacık Kürtleri
Kürtçe ismi Pulur olan Ovacık’ın nüfusu 6.533’tür.İlçenin tamamını Kürtler oluşturmaktadır.
Pertek Kürtleri
Nüfus bakımından Tunceli’nin en büyük ilçesi olan Pertek’in nüfusu 11.065’tir.Pêrtag,ilçenin Kürtçe ismidir.İlçede yerli Türk nüfusu olmakla beraber ezici çoğunluğu Kürtler oluşturmaktadır.
Pülümür Kürtleri
3.351 nüfusa sahip Pülümür’ün tamamı Kürtlerden oluşmaktadır.Pilemor,ilçenin Kürtçe ismidir.