Irak’ta günümüzde özerk durumdalar.Yıllarca Irak’ta rejim ile mücadele neticesinde Kürdistan Bölgesel Yönetimi kurulmuştur.
Kürdistan Bölgesel Yönetiminin Kuruluşu
Kürdistan Bölgesel Yönetimi Kürtçe ismiyle Herêmî Kurdistan günümüzde Irak anayasasına göre özerk bir bölgedir.Kürdistan Bölgesel Yönetimi‘nin Peşmerge isminde kendi ordusu vardır.Resmi dili Kürtçenin Soranice lehçesidir.Soranice’nin yanında diğer bir lehçe olan Kurmanci lehçesiyle de eğitim verilmektedir.Bugün Türkiye’nin aksine Kürdistan Bölgesinde Türkçe eğitim veren okullard a vardır.
Irak’ın kuzeyinde bulunan bölge Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilk olarak 11 Mart 1970’te Saddam Hüseyin ve Mesud Barzani‘nin babası Mustafa Barzani arasında yapılan anlaşma üzerine kuruldu.Günümüzde başkent olan Hewler(Erbil)’de ayrı bir meclis oluşturulacaktı.
Irak ile İran arasındaki savaşın belirmesi üzerine Saddam Hüseyin Kürtlerle olan anlaşmayı yürürlükten kaldırmıştır.Bunun sonucunda Kürtler İran’a yakınlaşmış ve Saddam Hüseyin‘e karşı aktif olarak savaşmışlardır.
Kürtler ile Saddam Hüseyin yönetimi arasında gerçekleşen çatışmalar ABD’nin 2003 yılında Irak’a girmesiyle son bulmuştur.Saddam Hüseyin‘in devrilmesinden sonra Baas Partisinin anayasası yürürlükten kaldırılmıştır.Yeni Irak anayasasına göre Irak’ın kuzeyinde Kürt bölgesinde Kürdistan Bölgesel Yönetimi kalıcı olarak kurulmuştur.
Irak’ta Kürt Nüfusu
Irak genelinde 5 milyon Kürt nüfusu vardır.Kürt nüfusunun tamamına yakın Kürdistan Bölgesel Yönetiminde yer almaktadır.Bağdat ve diğer Irak şehirlerinde Kürt nüfusu yok denecek kadar azdır.
Halepçe Katliamı
insanlık tarihinde sivilleri hedef alan en büyük kimsayal saldırı olarak tanımlanan Halepçe Katliamı’nın 31. yıl dönümü…
16 Mart 1988 tarihinde Saddam Hüseyin ile Kürt güçleri arasındaki devam eden savaş sırasında Saddam‘ın emriyle Halepçe’ye düzenlenen kimyasal saldırıda çoğu kadın ve çocuklardan oluşan 5 binden fazla insan yaşamını yitirdi.
Saddam’ın uçakları Halepçe’ye beş saat boyunca zehirli gaz bombaları yağdırmıştı.
Irak Kürt Şehirleri
Başkent olan Hewler(Erbil),olmak üzere başlıca şehirler Süleymaniye,Zaho,Duhok,Raniye,Şeklave,Çemçemal,Halepçe,Revanduz,Köysancak(Koye),Amediye
Kerkük ve Sincar gibi bölgeler tartışmaları bölgeler olarak geçmektedir.Zira bu şehirlerde hem Kürtler hem de Irak merkezi hükümet hak iddia etmektedir.Irak anayasası 140. maddesine göre tartışmalı bölgelerin yönetimi için referandum yapılmasını esas alıyor.Kerkük’te çoğunluk Kürtlerden oluştuğu için Irak merkezi hükümeti bu maddenin uygulanması ve referandum yapılmasına karşı çıkıyor.
Kerkük konusundaki araştırma yazımız Kerkük Kimin? adlı çalışmamıza göz atabilirsiniz.
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile Türkiye ilişkileri zaman zaman bozulsa da genel olarak iyi seyirde devam ediyor.Kürdistan Bölgesinde çeşitli iş kollarında birçok Türk şirketi ve çalışanı vardır.