Ağrı,Kürtçe ismiyle Agiri tarih boyunca Kürt coğrafyasının kalbinin attığı bir yer olmuştur.Siyasi olaylar katliamlar,isyanlar..
Osmanlı döneminin sonlarına doğru Ağrı’dan çok sayıda Kürt aydını ve milliyetçi kişiler çıkmıştır.Ağrı’da Kürt bilincinin yüksek olduğu bir şehirdir.
Ağrı Zilan Katliamı
Hamile Kadınların Karınlarının Deşildiği Gün olarak tarihe geçen 13 Temmuz 1930 yılında Zilan Deresi bölgesinde(Hatun Çukurovası) yapılan katliam.
Zilan Katliam‘ında resmi rakamlara göre çocuk kadın yaşlı demeden 15 bin den fazla Kürt katledilmiştir.Türk Ordusu uçakları tarafından Zilan Bölgesine bomba yağdırılmış,bombardımandan kurtulup Zilan Dere‘sine sığınan binlerce insana Tarihin en kanlı vahşi katliamlarından biri yapılmış ve Zilan Deresine sığınanları da katletmişlerdir.Cumhuriyet Gazetesi’ne göre ”Zilan Deresi ağzına kadar cesetle dolmuştur’‘ haberiyle katliamı kahramanlık edasıyla duyurmuştur kamuoyuna..
Yaşar Kemal 1950’lerdeki röportajlarında, Zilan Katliamını öğrendiğini ve çok üzüldüğünü belirtmiştir.’‘Deniz Küstü” romanında da katliamdan bahsetmiştir.
Ağrı Kürt Nüfusu
Ağrı halkının geneli Kürttür.Tutak ve Eleşkirt ilçelerinde az sayıda Azeriler,Ahıskalılar ,Karapapak Terekeme gibi Türk toplulukları vardır.Türk toplulukları Ağrı yerlisi olmayıp 1877-78 Osmanlı Rus savaşı diğer ismiyle 93 harbi ve birinci dünya savaşından sonraki yıllarda Ağrı’ya göç ettirilmişlerdir.
Ağrı’nın toplam nüfusu 2019 verilerine göre 536.199 olarak açıklanmıştır.
Ağrı Halkının Siyasi Eğilimi
Ağrı’da çoğunluk HDP‘ ye oy vermektedirler.İkinci sırada ise AKP vardır.
Özcan Deniz,Şahe Bedo,Dengbej Şakıro,Yıldız Tilbe,gibi ünlü kişiler aslen Ağrılıdırlar.
Ağrı’daki Kürt Aşiretleri
Ağrı genelinde onlarca Kürt aşireti mevcuttur.
Redkan,
Pirebadi,
Kurdki,
Sebki,
Memani,
Manki,
Ecoyi,
Şeyh,
Berjêri,
Azizi
Hemoyi
Badıllı,
Hayderan(Heyderi)
Hemedanlı
Şeykanlı
Zeylanlı
Sipki (Sipkan)
Dılxeyri
Gelturi
Bekiran
Eli
Başimi
Mıkaili
Manki
Etmaneki
Banoki
Hesesori
Madi
Delki
Hesesori
Azizi
Gêloyi
Elesor
www.kürtler.com